Over Huisvrouwen Bestaan Niet: Maak kennis met Gijsje (29), wier smetvrees symbool staat voor haar angst voor zo’n beetje het hele leven. Met haar halfzus Marjolein (39), die alles neemt zoals het komt (ook als het niet komt). En met haar moeder Loes (59), die met haar extravagante levensstijl misschien nog wel het meest midden in het leven staat. Ze zijn het over één ding eens: huisvrouwen bestaan niet (meer). Al lijkt het huishouden soms wel erg op het leven: net als je het aan de ene kant op orde hebt, is het aan de andere kant alweer een zooitje.

Eerst even terug naar de basis voor de verhalen over de drie vrouwen. Dat is namelijk het boek Huisvrouwmonologen van Sylvia Witteman. Later kwam er een succesvolle theaterbewerking, De Huisvrouwmonologen. ,,Die voorstelling was een enorme hit en de inspiratie voor de film Huisvrouwen Bestaan Niet (2017) en het vervolg Huisvrouwen Bestaan Niet 2 (2019)”, vertelt producent Rick Engelkes. ,,Een theaterversie van deze films kon dus niet uitblijven. En ik ben heel blij dat we de voorstelling na de coronastop nu eindelijk in de theaters kunnen brengen.” 

Meteen dus maar de vraag: is de voorstelling anders dan de films?

Anouk: ,,In de voorstelling draait het natuurlijk net als in de films om Gijsje, Marjolein en Loes en al hun perikelen. De karakters zijn hetzelfde, maar verder zijn de films niet te vergelijken met onze voorstelling. In een film kun je zo veel meer inzoomen op alles en iedereen. De voorstelling gaat juist dieper in op de karakters van deze drie vrouwen.”

Rian: ,,Je ziet op het podium natuurlijk alleen ons drieën en wat wij meemaken. We hebben het wel over de mannen en kinderen, maar die zijn er niet bij. Anders dan in een film is er bij ons interactie mogelijk met het publiek. We zoeken dus ook zeker contact met de zaal en hopen natuurlijk dat de mensen meedoen.”

Jullie zitten op dit moment middenin het repetitieproces. Hoe gaat dat?

Anouk: ,,We lachen heel veel! Soms ook wel op momenten waarop we eigenlijk niet moeten lachen. Dat is ook leuk aan het hele repetitieproces; als je zo snel vertrouwd bent met elkaar, doe je toch iets goed. We zijn totaal verschillend, maar samen op het podium klopt het helemaal.” 

Rian: ,,We zijn nog wel zoekende. Dus soms doe je iets en denk je: waar zijn we nou weer in beland? En een andere keer denk je juist: nou, dat kunnen we mooi gebruiken in de voorstelling

Kenden jullie elkaar al voor de audities?

Lieneke: ,,Rian en ik wel, wij gaan way back. We hebben samen in 1999 in een voorstelling gespeeld. Rian was nog heel jong toen.”

Rian: ,,Het was nu meteen weer raak bij de auditie. We hebben alletwee een harde lach, dus je zag iedereen denken: ‘Oh God, daar gaan ze weer’. Het was een heerlijke auditie.”

Anouk: ,,Ik kende Lieneke en Rian nog niet. Toen de groep was bepaald, zijn we samengekomen in mijn yogastudio. We hadden niet veel tijd, dus we wilden elkaar meteen leren kennen en de teksten leren. Een beetje aftasten en dan gaan. Ik denk nog elke avond als ik thuis ben: wat werken we hard en wat pakt iedereen zijn verantwoordelijkheid! Dat voelt heel goed. En dan weet je: met zulke mensen wil ik een tour in.”

Lijken jullie op Gijsje, Marjolein en Loes?

Anouk: ,,Ik ben vrij georganiseerd, net als Gijsje, en herken dat streberige wel. Maar ik kan ook chaotisch zijn en ben iemand die dingen ook weleens aan het toeval overlaat, Gijsje absoluut niet. Uiteindelijk is ze natuurlijk een mix van mijzelf, mensen in mijn omgeving door wie ik me laat inspireren en wat er in het script staat. Dat is ook het leuke van in zo’n karakter kruipen. En daardoor is Gijsje heel herkenbaar voor iedereen denk ik. We hebben allemaal weleens zo’n moment dat je alles helemaal hebt geregeld en er dan toch ineens van alles misgaat. Dan is de vraag: wat doe je en wie heb je dan om je heen? Ik vind dat heerlijk om te spelen en om naar te kijken.”

Rian: ,,Toen ik de film zag, herkende ik al veel van Marjolein, de werkende moeder die een gezin draaiende probeert te houden. Ze heeft continu een bal in de lucht en iedereen ziet al: vrouw, je gaat vallen. Zelf heeft ze dat nog niet door. Of misschien ziet ze wel dat er een burn-outje op de loer ligt, maar ze heeft er geen tijd voor, want er moet worden gezorgd voor iedereen. Vanwege die herkenbare worstelingen en de humor dacht ik ook meteen: ik wil meedoen aan deze voorstelling!” 

Lieneke: ,,Ik denk eigenlijk nooit zo na over of iemand op mij lijkt. Ik begin gewoon te spelen en zorg dat die vrouw naar mij komt. En dat ik het leuk vind om die vrouw te zijn, al heeft ze trekjes waarvan ik denk: nou nou, moet dat zo? Maar ja, dat doet zij zo, dus dan moet het zo. Wat ik leuk vind, is dat wij met z’n drieën dingen aan de kaak stellen in de relatie tussen moeder en dochter die in het echte leven soms zo ingewikkeld zijn om te zeggen. Vaak durven mensen het pas als er echt iets aan de hand is, maar het zou beter zijn als het wat eerder wordt uitgesproken. Uiteindelijk draait het erom dat we niet te snel oordelen, maar juist luisteren en contact maken met de ander.”

De titel van de voorstelling zegt: de huisvrouw bestaat niet. Is dat anno 2021 zo?

Rian: ,,Het bijzondere aan de term huisvrouw vind ik het taboe wat er nu omheen hangt. Je kunt tegenwoordig makkelijker zeggen dat je hoer bent dan huisvrouw. We schamen ons er een beetje voor, terwijl het ooit een groot goed was als je als vrouw volledig toegewijd voor kinderen en huis zorgde. En eigenlijk vinden we het nog steeds belangrijk dat ons huis tiptop is, ook al werken we. En we vinden het dan ook een hele klus om alles goed te doen. Maar als je geen werk hebt en alleen huisvrouw bent, kijken we er ineens een beetje op neer. Terwijl het gewoon een fulltime baan kan zijn.”

Anouk: ,,Het is ook best pittig dat je tegenwoordig alles moet combineren: werken, moeder zijn, een beetje leuk op Instagram doen én het huishouden bijhouden. Toen heel veel mensen vanwege corona meer thuiswerkten, bleken mannen meer te zijn gaan helpen in het huishouden. Maar dat was meteen weer voorbij toen ze meer naar kantoor gingen! Dat komt ook terug in de voorstelling. Het script is door Richard Kemper echt enorm naar het nu gehaald.”

Lieneke: ,,Het was in mijn tijd ook al wel zo dat je alles moest combineren. Persoonlijk moet ik er ook echt niet aan denken om alleen huisvrouw te zijn, want ik zou het verschrikkelijk vinden om niet mijn eigen geld te verdienen. Mij is ingeprent om zelfstandig te zijn. Er hoeft maar iets te gebeuren en je huwelijk gaat eraan, dan zit je met je kinderen en zonder geld.”

Rian: ,,Dit is dus wat er ook gebeurt in de voorstelling: je hebt het over de huisvrouw met het publiek en elkaar en voordat je het weet zit je middenin een discussie. Maar dan doen we ook weer ineens een dansje ofzo.”

Zingen jullie in de voorstelling?

Lieneke en Rian: ,,Anouk wel! Wij niet, denken we nu. Zij kan het al zo goed. Dan kunnen wij op zo’n moment even uittunen en van haar genieten.”

Anouk: ,,Er zitten een paar mooie liedjes van Veldhuis & Kemper in en ik heb er heel veel zin in om die te zingen. Acteren én zingen is toch weer een extra uitdaging, dat vind ik leuk.”

Wie hopen jullie straks in de zaal te zien?

Lieneke: ,,Nou, we zijn van alle markten thuis. Wanneer zie je nou drie generaties op het podium? Er is dus voor iedereen wel iets te herkennen.” 

Anouk: ,,Dat vind ik ook heel leuk aan de voorstelling, dat je je niet alleen kunt identificeren met je leeftijdgenoot, maar ook dingen hoort die je zus, vriendin, moeder of oma zou kunnen zeggen. Je kunt ze dus ook allemaal meenemen. Maar het is vooral een voorstelling voor mensen die heerlijk een avondje willen lachen.” 

Ook de mannen?

Lieneke: ,,Mannen komen helaas bijna altijd met hun vrouw naar het theater, niet alleen of met vrienden.”

Rian: ,,Dat was bij Opvliegers (de theatervoorstelling waar Gerritsen eerder in speelde - red.) ook, maar achteraf vonden ze het allemaal leuk. Dus mannen, kom gewoon!”

Anouk: ,,Ik denk dat mannen wel wat van onze voorstelling kunnen leren.”

Het is wel nog steeds een spannende tijd, zeker voor jullie branche... 

Rian: ,,Ja, het blijft lastig. Ik denk wel dat heel veel mensen zin hebben om met elkaar te lachen en te huilen. En ik verheug me er zelf ook zo op, spelen voor volle zalen.”

Lieneke: ,,Voorheen kochten mensen al ver van tevoren een kaartje, dat gebeurt nu minder. Ik hoop enorm dat ze dat toch weer gaan doen. Je moet maar zo denken: dan heb je vast iets om naar uit te kijken en je krijgt toch je geld terug als het anders loopt.” 

Anouk: ,,Mensen vinden het intussen weer prima om naar een restaurant te gaan, maar in de theaters loopt het nog niet echt storm. Terwijl het daar juist zo goed is geregeld. Dus ik zou zeggen: kom en laat je even lekker meenemen in een andere wereld. Het is live emotie, ontspanning en samen herinneringen maken. Dat blijft iets magisch.”